Hộp kỹ thuật, hay còn gọi là hộp gen, là thiết bị không thể thiếu trong hầu hết các căn nhà và công trình xây dựng. Tuy nhiên, đối với nhiều người, khái niệm này vẫn còn xa lạ. Dù vậy, tầm quan trọng của hộp kỹ thuật lại không thể thay đổi bất kể bạn có biết đến nó hay không. Do đó, trong quá trình thiết kế và thi công, hộp kỹ thuật cần phải tuân thủ các tiêu chuẩn về kích thước để đảm bảo chất lượng và an toàn.
Hộp kỹ thuật là gì ?
Hộp gen, hay còn gọi là hộp kỹ thuật, là một thiết bị đặc biệt được sử dụng để chứa các đường ống của ngôi nhà theo chiều thẳng đứng, bao gồm các ống nước sinh hoạt, nước chữa cháy, hệ thống thoát nước, điện, cáp viễn thông và các dây chiều ngang sẽ được che lại bằng trần thạch cao. Hộp gen thường được xây dựng khi công trình xây dựng đã hoàn thiện phần thô, và thường được đặt ở góc khuất trong nhà vệ sinh. Vì vậy, khi nhắc đến hộp kỹ thuật trong ngôi nhà, đồng nghĩa với việc nhắc đến hộp kỹ thuật trong nhà vệ sinh. Việc thiết kế và xây dựng hộp kỹ thuật cần tuân thủ những tiêu chuẩn về kích thước nhất định.
Chi tiết hơn về hộp kỹ thuật
Các hệ thống dùng để dẫn điện, dẫn nước trong gia đình thường sử dụng các đường ống. Chúng có nhiều ứng dụng khác nhau như cung cấp nước sinh hoạt, cấp thoát nước, phòng cháy chữa cháy, điện, và dây mạng. Với các ngôi nhà cao tầng, căn hộ chung cư, các đường dây dẫn này thường được lắp đặt theo chiều ngang, đi đến từng phòng hoặc từng căn hộ trong khu chung cư.
Tùy theo chiều dọc hoặc chiều ngang của tòa nhà, các đường ống dẫn nước, dẫn điện, phòng cháy chữa cháy, dây mạng… sẽ được lắp đặt theo hướng tương ứng. Với chiều dọc, chúng sẽ được dải từ tầng trên xuống tầng dưới hoặc ngược lại. Trong khi đó, với chiều ngang, các hệ thống thường được giấu kín trong lớp trần thạch cao trên trần nhà, đi đến từng phòng hoặc căn hộ trong khu chung cư. Điều này khiến nhiều người không để ý hoặc chỉ nhìn thấy khi xây dựng, tuy nhiên, để quan sát và bảo vệ hệ thống kỹ thuật này dễ dàng hơn, nhiều người sử dụng hộp kỹ thuật hoặc hộp gen để giấu đi các đường dây.
Tuy nhiên, khi xây dựng nhà dân, để đảm bảo an toàn và tăng tính thẩm mỹ, người ta thường sử dụng hộp kỹ thuật hay hộp gen để ẩn các hệ thống này vào bên trong.
Vị trí đặt hộp kỹ thuật
Trên lý thuyết, hộp kỹ thuật có thể được đặt ở bất kỳ vị trí nào trong nhà và không có yêu cầu cụ thể về vị trí. Tuy nhiên, trong thực tế, để dễ dàng kiểm tra và đảm bảo tính an toàn cao cũng như đạt hiệu suất tối ưu, hộp gen thường được đặt ở những vị trí góc khuất, sau phòng vệ sinh hoặc thỉnh thoảng là trong nhà tắm hoặc nhà vệ sinh.
Hộp kỹ thuật có tác dụng gì ?
Nhiều người vẫn thắc mắc về vai trò của hộp kỹ thuật trong các công trình xây dựng hiện nay. Trước đây, khái niệm hộp gen hay hộp kỹ thuật là khá xa lạ với đa số người dân, đặc biệt là ở các vùng nông thôn. Tuy nhiên, hiện nay vấn đề an toàn và khoa học được đặt lên hàng đầu, và vai trò của hộp gen cũng trở nên quan trọng hơn rất nhiều.
- Hộp gen đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống đường ống của ngôi nhà, các công trình dân cư, cũng như tạo ra các mẫu nhà vườn đẹp. Nó giúp ngăn chặn ảnh hưởng của các tác động vật lý và hóa học từ môi trường trong suốt quá trình sử dụng.
- Hộp gen cũng giúp cố định hệ thống dây dẫn trong nhà. Những tác động nhỏ như khoan, đục, bắn đinh… sẽ không ảnh hưởng đến hệ thống dây nhờ có hộp gen.
- Ngăn ngừa việc bị côn trùng phá hoại như cắn, đứt hệ thống dây dẫn.
- Hộp kỹ thuật giúp tăng tính thẩm mỹ cho công trình bằng cách “ẩn” các hệ thống dây dẫn vào bên trong âm tường. Nếu để các dây điện, ống nước trực tiếp trên tường, số lượng càng nhiều thì hệ thống này sẽ trở nên rắc rối và không đẹp mắt. Chính vì vậy, việc sử dụng hộp kỹ thuật để giấu đi các hệ thống này là cần thiết.
Hộp kỹ thuật gồm có những thành phần nào ?
- Trong quá khứ, hộp gen truyền thống được làm bằng gạch và bê tông. Tuy nhiên, loại này tốn nhiều thời gian, nhân công và vật tư xây dựng, do đó hiện nay không còn được sử dụng phổ biến.
- Hộp gen GRC đúc sẵn được làm từ một hỗn hợp bê tông, sợi thủy tinh tráng kiềm và các chất phụ gia hóa dẻo.
Hộp kỹ thuật có ý nghĩa gì ?
Hộp kỹ thuật đóng vai trò rất quan trọng trong một công trình xây dựng vì nó:
- Bảo vệ hệ thống đường ống của ngôi nhà khỏi tác động vật lý và hóa học bên ngoài theo thời gian.
- Giữ cho hệ thống dây trong nhà được cố định và không bị ảnh hưởng bởi các tác động vật lý như khoan, đục hoặc đóng đinh.
- Ngăn chặn sự xâm hại của các loại côn trùng như mối, mọt, …
- Tăng tính thẩm mỹ cho ngôi nhà bằng cách giấu đi hệ thống dây “lộn xộn” bên trong.
- Nếu hộp kỹ thuật nhà vệ sinh bị ẩm sẽ gây ra những vấn đề như khó thở khi có hỏa hoạn, mùi khó chịu và tình trạng bị mối mọt. Vì vậy, khi thiết kế hộp kỹ thuật, cần tuân theo các tiêu chuẩn nhất định, trong đó tiêu chuẩn về kích thước là rất quan trọng.
Gạch và bê tông là các vật liệu truyền thống được sử dụng cho hộp kỹ thuật, tuy nhiên chúng gây tốn thời gian, nhân công và vật liệu xây dựng nên không được sử dụng nhiều hiện nay. Thay vào đó, hộp gen được đúc sẵn bằng hỗn hợp bê tông, sợi thủy tinh tráng kiềm và các chất phụ gia hóa dẻo.
Kích thước tiêu chuẩn của hộp kỹ thuật nhà vệ sinh
Kích thước hộp kỹ thuật trong một công trình phụ thuộc vào diện tích nhà vệ sinh của công trình đó và phải đảm bảo hai tiêu chuẩn thiết kế đơn giản, gọn nhẹ để tiết kiệm vật tư thi công và kích thước phù hợp với hệ thống dây bên trong để không gây áp lực cho hệ thống đó. Kích thước hộp kỹ thuật phụ thuộc vào kích thước của các ống bên trong như ống cấp nước, ống thoát nước thải, ống thoát nước mưa, ống thoát hơi và ống gas. Các kích thước cụ thể của các ống bao gồm PPR ∅25 (hay uPVC ∅27) cho ống cấp nước lên bồn nước trên mái, PPR ∅20 (hay uPVC ∅21) cho ống cấp nước nóng xuống các tầng bên trong, PPR∅32 (hay uPVC ∅34) cho ống cấp nước từ bồn nước trên mái xuống các tầng, PVC ∅60 cho ống thoát nước thải từ phễu thu nước trên sàn và từ lavabo của phòng vệ sinh, PVC ∅114 cho ống thoát của bồn cầu, PVC ∅90 (PVC ∅114) cho ống thoát nước mưa và PVC ∅42 cho ống thoát hơi của hầm tự hoại trong nhà và ống thoát xí cùng ống thoát nước thải. Đầu tiên, khi thiết kế hộp gen, cần đảm bảo kích thước của hộp đủ lớn để chứa tất cả các loại ống này.
Các lưu ý khi sử dụng để bảo vệ hộp gen kỹ thuật
- Sau khi đã hiểu rõ về tiêu chuẩn kích thước của hộp kỹ thuật nhà vệ sinh, quan trọng là bạn cần đảm bảo thiết kế hộp gen đúng kích thước và đảm bảo chất lượng của nó. Việc này rất quan trọng vì nếu hộp gen bị ẩm, nó sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho ngôi nhà.
- Để tránh hư hại cho hộp gen, hệ thống thoát nước cần được đảm bảo chất lượng và hiệu quả.
- Sẽ có ảnh hưởng đến hộp kỹ thuật nếu sử dụng quạt thông gió trong nhà tắm.
- Hãy liên hệ ngay với đơn vị chống thấm khi phát hiện tường hoặc trần nhà chứa hộp gen bị ẩm nước để xử lý kịp thời. Việc chậm trễ sẽ dẫn đến tăng chi phí khắc phục hậu quả.
- Hộp kỹ thuật là một thiết bị cần thiết cho mọi ngôi nhà, nó đảm bảo cho hoạt động bình thường của các đường ống quan trọng. Vì vậy, để đảm bảo an toàn cho ngôi nhà của bạn, cần tuân thủ các quy tắc tiêu chuẩn thiết kế và quá trình sử dụng. Bảo trì hộp kỹ thuật sau này cũng rất quan trọng để tránh mất nhiều chi phí cho việc chống thấm, bởi một lần chống thấm có thể tốn rất nhiều tiền. Hơn nữa, nếu tường hay trần nhà nơi chứa hộp gen có hiện tượng ẩm nước, bạn nên liên hệ ngay với đơn vị chống thấm để được xử lý kịp thời, tránh để lâu sẽ gây ra nhiều hậu quả và tốn nhiều chi phí hơn.
Cách để khắc phục thấm hộp gen trong quá trình thi công
- Hộp gen thường bị thấm là hiện tượng phổ biến trong thực tế, không chỉ xảy ra trong các nhà phố mà còn thường gặp ở các chung cư, căn hộ, biệt thự và khách sạn.
- Việc xuất hiện hiện tượng ẩm trên hộp gen có thể gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ của ngôi nhà, gây mùi khó chịu và cũng là nguyên nhân gây ra nhiều loại bệnh nguy hiểm. Do đó, việc sửa chữa chỗ thấm và áp dụng phương pháp chống thấm là rất quan trọng và cấp bách để tránh những vấn đề có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt của toàn bộ gia đình.
Cách để khắc phục hộp kỹ thuật, hộp gen khắc phục hiện tượng thấm hộp gen hay hộp kỹ thuật
- Hãy kiểm tra các điểm nối của các đường ống nếu xác định là thấm do các điểm này. Sau đó, khóa nước ở tầng trên và nối lại đường ống trên. Sau khoảng 1-2 tiếng nối lại, cần xả nước để kiểm tra mối nối.
- Trong trường hợp sàn vệ sinh bị thấm, cần khắc phục ngay tại điểm thấm. Bằng cách tháo toàn bộ gạch trên sàn vệ sinh, xác định vị trí nước thấm vào hộp gen và tiến hành chống thấm tại đó. Sau khi hoàn thành công tác chống thấm, cần kiểm tra bằng cách bơm nước vào sàn vệ sinh và ngâm trong vòng 2-3 ngày để kiểm tra tính hiệu quả của công tác chống thấm khu vực trên.
- Sau khi đã khắc phục sự cố thấm, cần kiểm tra lại các bước đã thực hiện để đảm bảo rằng không có hiện tượng thấm nào tái diễn. Sau đó, tiến hành tinh chỉnh lại hộp gen để trở lại với mỹ quan ban đầu.
Trong hộp gen kỹ thuật chứa những thiết bị gì?
Hộp gen nhà vệ sinh có chức năng che đậy đường ống, tăng tính thẩm mỹ cho ngôi nhà và chứa toàn bộ hệ thống đường ống cấp và thoát nước. Các đường ống này thường bao gồm:
- Đường ống nước cấp từ bồn nước lên: uPVC ∅27mm, uPVC ∅34mm.
- Đường ống cấp nước nóng chạy xuống tất cả các tầng: PPR ∅20mm.
- Đường ống cấp từ bồn nước mái di chuyển xuống các tầng lầu: uPVC ∅34mm, uPVC ∅27mm.
- Đường ống thoát nước thải từ bồn cầu và chậu rửa: uPVC ∅60mm, uPVC ∅90mm.
- Đường ống thoát nước từ bồn cầu: uPVC ∅114mm.
- Đường ống thoát nước mưa: uPVC ∅90mm, uPVC ∅114mm.
- Đường ống thoát hơi của hầm cầu: PVC ∅42mm.
Ngoài các đường ống trên, hộp gen còn có thể được trang bị thêm ống thông hơi của nhà bếp và nhà vệ sinh, nhằm tăng quá trình đối lưu, giảm ô nhiễm trong không gian nhà vệ sinh. Để đảm bảo không khí trong WC luôn thông thoáng, các WC thông thường thường được trang bị quạt thông gió hoặc ô cửa chớp nhằm thông gió. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cần phải lắp thêm quạt hút nhằm hút khí bẩn ra khỏi WC, và các ống thoát của quạt thường được đặt trực tiếp trong hộp gen.
Nguyên nhân nào gây nên hộp kỹ thuật nhà vệ sinh bị hở ?
Bảo quản hộp kỹ thuật là điều rất quan trọng, dù ở quy mô hộ gia đình hay các công trình lớn như nhà hàng, khách sạn, chung cư. Tuy nhiên, nhiều người không quan tâm đến vấn đề này và sự cố có thể xảy ra bất cứ lúc nào, ảnh hưởng lớn đến kết cấu và thẩm mỹ của công trình.
Nguyên nhân gây hở hộp kỹ thuật có thể do thi công sơ sài, không đúng kỹ thuật hoặc điểm tiếp xúc với trần nhà bị hở. Nếu không được xử lý kịp thời, các sự cố có thể xảy ra và gây thiệt hại lớn cho công trình.
Nếu không giải quyết sự cố thì hộp kỹ thuật nhà vệ sinh sẽ bị ảnh hưởng như thế nào ?
- Gây bốc mùi trong ngôi nhà: nhất là đối với trường hợp lắp ống thông hơi vào hộp gen. Khi đó, hộp gain bị hở sẽ phát sinh mùi không rõ nguyên nhân trong ngôi nhà bạn.
- Nếu hộp gen bị hở, khói có thể phát sinh ở nhiều vị trí khác nhau trong ngôi nhà, đặc biệt là trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn. Quá trình lan truyền khói diễn ra rất nhanh, gây nguy hiểm cho người sống trong nhà. Ngoài ra, nếu hộp kỹ thuật bị ẩm ướt, sẽ dễ dàng phát sinh mối, đặc biệt là ở các kẽ hở của hộp gen.